Bugün için tanık Charlotte E.’nin öngörülen video soruşturmasına, kendisinin görünürde sorgulanacak durumda olmadığından, duruşma başladıktan hemen sonra son verildi. Kısa süren duruşma gününün sonunda 70. duruşma gününe dair kanıt gösterme başvurusu için ifade verildi. Bundan sonra dava kısa bir kış paydosuna girdi.
Tanık:
- Charlotte E. (Zschäpe, Böhnhardt und Mundlos’un Zwickauer Frühlingsstraße’deki komşuları)
Duruşma günü saat 9.50’de başladı. Bugün, Zschäpe’nin Zwickauer Frühlingsstraße’deki eski komşusu, 91 yaşındaki Charlotte E.’nin video soruşturması yapılacak. E., Zwickau’da bir huzurevinde yaşıyor. Yargıç Götzl katılımı tespit ettikten sonra yargılama yöntemini açıklıyor ve Zwickau’dan nakledilecek yayının duruşma salonundaki iki beyazperdede gösterileceğini söylüyor. Bunun ardından Bayan E.’ye duruşmaya katılanlar ve bunlara da Zwickau’daki salonda bulunanlar tanıtılacak. Zwickau’daki salonda bulunan polis memuru ise tanığın etkilenmemesine dikkat edecek ve kendisi de sonra tanık olarak hazır bulunacakmış. Her soru soranın, Bayan E.’yi sorguya çekmek için kendi soru konumu varmış. Senatoya göre soru hakkı bu defa federal müddeiumumi, savunma ve sonra da müdahil davacılar sırasında olacakmış. Sanık André E.’nin savunma avukatı Kaiser müdahele edip müdahil davayı temsil edenlerin bu hususta soru hakları olmadığını beyan ediyor. Götzl, müdahil davayı temsil edenlerin soru sormaktan geri duracaklarını belirttiklerini ancak bir soru sorulduktan sonra bunun geçerli olup olmadığına karar verilebileceğini söylüyor. Avukat Kaiser tutumunda ısrarlı. Bunun üzerine Götzl, şu anda bu soruyu ele almanın doğru olup olmadığını soruyor, zira tanığın beklediğini ve dün bu konunun ele alınması için daha uygun olduğunu ekliyor. Kaiser konunun şimdi açıklığa kavuşturulmasından vazgeçiyor.
Bundan sonra tanık E. beyazperdelerde görünüyor. Bekleme odasına benzeyen bir odada masada oturuyor. Aynı masada kendisinden başka iki kadın ve bir erkek oturuyor. Götzl kendini tanıtıp Bayan E.’ye, kendisini görüyor mu diye soruyor. Tanık, karşısındaki kadın aynı soruyu tekrarladıktan sonra olumlu cevap veriyor. Götzl’ün, kendisini anlıyor mu sorusuna da Bayan E. olumlu cevap veriyor. Sonra Götzl, ona halhatır soruyor. Bayan E., o kadar iyi olmadığını söylüyor ama soruşturmaya katılabilecek mi sorusuna da olumlu cevap veriyor. Götzl E.ye ekranda neyi ve kimi gördüğünü ve resimlerin farkına varıp varmadığını soruyor. Bayan E. ancak karşısındaki kadının soruyu tekrarladıktan sonra olumlu cevap veriyor. Götzl şimdi yayının kesileceğini söylüyor. Zwickau’dan gelen resim kayboluyor. Götzl dava katılımcılarına Zwickau’daki salondan gelen resimlerin kendisinin en solunda oturan hâkim tarafından bir ekranda kontrol edildiğini ve savunmanın veya başka katılımcıların yanına oturmasına karşı olmadığını açıklıyor. Zschäpe’nin savunma avukatı Heer resimlerin, kimse yanında oturmadan, savunmaya görünür olmasının anlamlı olduğunu söylüyor. Götzl, ekranın çevrilip savunmanın şimdiki oturduğu yerden görülebileceğini söylüyor. Heer’in sorusu üzerine Götzl, Zwickau’a aktarılan resimlerin teknik sebeplerden dolayı beyazperdede gösterilemiyeceğini söylüyor. Götzl ayrıca, başka sorular varsa bunların duruşmadan önce tespit edilmesini söylüyor. Avukat Stahl Zschäpe’nin savunmasının sadece birkaç sorusunun olduğunu söyleyip Zwickau’a aktarılan resimlerin duruşma esnasında görülüp görülemiyeceğini soruyor. Götzl buna olumlu cevap veriyor. Ardından tekrar Zwickau ile bağlantı kuruluyor. Götzl E.ye kendisini görüp görmediğini soruyor. E. başta hafifçe başını sallıyor; Götzl’ün tekrar sorması üzerine Evet diyor. Bunun ardından Götzl, masada oturan polis memuru St.’den diğer hazır olan kişilerin adlarını söylemesini rica ediyor. St. önce kendini tanıtıp Zwickau’daki emniyet müdürlüğünde sivil polis memuru olduğunu söylüyor. Ayrıca Bayan E.’nin dışında onun yeğeni Monika M. hazır bulunuyormuş (bkz. 29. duruşma gününün tutanağı
http://www.nsu-watch.info/2013/08/protokoll-29-verhandlungstag-30-juli-2013/), Huzurevi’nin yöneticisi Bayan Z. ve teknisyen Bay W. [phon.] Teknisyen daha önce, sesin aktarıldığını onaylamak için kısaca resimde göründü. Bayan Z. ise Götzl’ün sorularını tekrarlayan kişi. Götzl Charlotte E.’yi bilgilendiriyor. Bundan sonra da Götzl E.’nin kişisel verilerini açıklamak istiyor. E. başta yaşını yanlış söylüyor ve kendi adresini de onaylayamıyor. Bunun üzerine Götzl Bayan E.’ye sanıkları görebildiğini söyleyip sanıklarla akraba veya sıhri hısım olup olmadığını soruyor. Ancak sorusuna cevap alamıyor. Bunun üzerine Götzl sogulamaya ara veriyor. Bir paydostan sonra duruşma saat 10.20’de devam ediyor. Sonra Götzl, herkesin görebildiği üzere duruşmayı devam ettirmenin anlamsız olduğunu söylüyor. Savcı Schmidt Federal Başsavcılık için söz alıp tanığın sadece bugün değil genel olarak sorgulanacak durumda olmadığını söylüyor. FBS ayrıca tanığın polis tarafından sorguya çekilmemesi ve tanığın sorgulama tutanağının okunması görüşündeymiş. Avukat Stahl, Zschäpe’nin savunmasının da duruşmayı bugün devam ettirmeme yanlısı olduğunu söylüyor, ancak sorgulama için uygun bir ortam da yaratılmadığı görüşündedir. Video soruşturması, bu yaşta bir bayan için alışılmadık ve üstesinden gelemediği bir durummuş. Kendisi dahi bu durumdan rahatsız olmuşsa, Bayan E. için yoğun bir deneyimmiş. Zschäpe’nin savunması bu soruşturma şeklinin yanlış olduğunu ifade ediyor. Tali dava temsilcisi avukat Reinecke başka bir duruşmanın menedilmesinden yana: „Bugün burada gördüğümüz, bir müessir fiil ve kişisel hakların ağır bir ihlalidir.“ Aydıtlatma vazifesi buna karşı ve bu tanıkla hiçbir şey aydınlatılamazmış. Reinicke Zschäpe’nin savunması yönelerek nasıl başka bir duruşma düşündüğünü soruyor, acaba Zwickau’daki duruşmada büyük bir salonda hazır olma hakkına sahip olmakla mı? Düşünülebilen tek şey mahkemede bir kimsenin Bayan E. ile sohbet etmesidir, ancak bu da soruşturma değildir. Zschäpe’nin savunma avukatı „biraz görgü ve empati sahibi“ olsaydı, şimdi soruşturmadan vazgeçerdi. Ayrıca savunma, tanıktan ne beklediğine dair bir delil talebi başvurusunda bulunmalı. Avukat Stahl „meslektaşı“nın açıklamalarına cevap vermek istediğini söylüyor ve bunu derken „meslektaş“ sözcüğünü vurguluyor. Ardından, kendisine görgüsüz denilmesini menettiğini söyleyip Götzl’ün Reinecke’ye uygun bir şekilde müdahele etmesini rica ediyor. Götzl Reinecke’ye yönelerek mesele tanığın algıları ve son tahlilde Reinecke’nin eleştirisi Senato’ya da karşı olduğunu söylüyor. Reinecke buna cevaben, bu itibarla Bayan E.’nin delil talebi olmaksızın sorgulanmasının doğru olduğunu söylüyor. Götzl sözlü beyan prensibinin (Mündlichkeitsprinzip) geçerli olduğunu söylüyor, zira Bayan E. de mağdur ve mağdurların da akıbetini açıklamak şarttır; bu burada ihtiyatla yapmaya çalışılıyor. Ayrıca Reinecke şu anki durumu uzatıyordur zira tanık beklemektedir. Götzl’e göre saygı göstermek „aslında fiilî bir şeydir“. Sonra tekrar Zwickau’la bağlantı kuruluyor. Götzl Bayan E.’ye ve odadaki diğer kişiler teşekkür edip duruşmayı bitiriyor.
Bunun ardından Başsavcı Bayan Greger delil talepleri konusunda görüşünü bildiriyor. Sivil polis memurları Wo. ve La.’nın çağrılmasıyla ilgili, Federal Başsavcılık’ın konu ve gerçekleri duruşma ile alakasız bulduğunu söylüyor ancak tanıkların adları artık başka konularla ilgili bildirildiği için Federal Başsavcılık buna karşı gelmiyor. Avukat Bayan von der Behrens ve meslektaşlarının delil ve tespit talepleri reddedilmeleri gerekiyormuş zira kanıtlanması gereken gerçeklerin karar için önemsizmiş. Greger’e göre tanığın 1998’de ortadan kaybolanlar tarafından aranması, Zschäpe tarafından görevlendirilmesi ve içerik olarak devam eden bir görevi almaması, yani bütün bu gerçeklerin savı suç ve hukuki sonuç için önemi yokmuş. Zira üç ortadan kaybolan kişi celpolunmayı ciddi isteyip istemedikleri sanıkların ne lehine ne de aleyhinedir çünkü bunun üzerinden terörist örgütteki zihniyet ve rollerin dağılımı hakkında geriye dönerek bir sonuç çıkarılamaz. Celpolunma durumu olsaydı o zaman bu gerçekten önemli olurdu. Avukat Ja.’nın tasarlanmış soruşturmasının içeriği de tanıkların çağrılmasını gerektirmezdi. Olayların araştırılması suçlamayı göz önünde tutarak şart koşulmalı, tabiri caizse empoze edilmeli. Mahkeme olası bir bilgi edinmesi için her uzak ihtimali araştırmamalı. Greger’e göre davacılar dayanıksız görüşlerde bulunurlar, örneğin bir çizgili çekle ilgili. Aynı şey Thorsten Heise’ya dair „varsayımlar“ için de geçerliymiş; bunlar yanlız ilişki ve ortak bir idolojiden türermiş. Greger konuşmasını, Senatonun kendisini talep edilen aydınlatmaya zorun hissetmediğini diyerek bitiriyor.
Müdahil avukat Kienzle Yozgat müdahil davası için Avulat Hoffmann’ın talebine katılıyor.
Avukat Stahl Federal Başsavcılığı’nın açıklamalarıyla ilgili iki yorum yapmak istediğini belirtiyor. Avukat Ja.’nın sorgulanmasına gelince, Zschäpe’nin savunması önemsizlik tahminini tam olarak paylaşmıyor. Zira Federal Başsavcılığı’nın iddianamede ileri sürdüğü tez, üç kişinin terörist bir örgüt kurmak için ortadan kaybolduğudur. Yasallığa geri dönmek için çaba olup olmadığının rölü vardır. Ancak Avukat Ja.’yı sorgulamanın bir hukuki imkanı olup olmadığı açıklığa kavuşmamıştır. Başsavcı Bayan Greger buna itiraz ediyor. Kamu davası, ortadan kaybolmanın bir terörist örgütü kurmak hedefiyle olmadığını, aksine örgütün daha sonra kurulduğunu savunuyor. Avukat Bayan von der Behrens müdahil davacıların, ortadan kaybolmanın örgütü kurma kararından sonra olduğunu savunduklarını söylüyor. Von der Behrens’e göre Avukat Ja.’nın „sözde görevlendirimesi“ yanlızca Böhnhardt ailesini yatıştırmak için yapıldığıdır, geri dönmek için ciddi bir şekilde teşebbüs yoktur.
Avukat Behnke gerekirse kendisinin de bir delil önerisi olduğunu söyleyip Senatonun Zschäpe’nin büyükannesi Anneliese Ap.’ı çağırıp çağırmayacağını soruyor. Götzl, bunu Behnke ile görüşmeyeceğini söylüyor; bunun için Behnke bir delil önerisinde bulunmalı. Behnke, Anneliese Ap.’ı sanığın kişilik gelişmesi için mahkemeye çağrılmasını ve bununla beraber üçlünün büyükanneyle ne dereceye kadar temas halinde ve onunla nasıl bir iletişimin olduğu sorusunu aydınlatmak için teşvik ettiğini söylüyor.
Duruşma günü saat 10.39’da bitiyor. Bundan sonraki duruşma 9 Ocak 2014 tarihinde, saat 10.30’da olacak.
