Bugünkü duruşma gününde önce Zwickau, Polenzstraße’den iki kadın ifade verdi. Zschäpe’yi „Lisa Dienelt“olarak tanıyorlardı. Onunla ve onunla evi paylaşan diğer iki adamla rastlaşmalarını anlattılar. Bu ifadeler, Zschäpe’nin kamuflajının ne kadar iyi işlediğini ve böylece üçü için normallik görünümünü nasıl devam ettirdiğini gösterdi. Son olarak, o zamanki Chemnitz neonazi camiasından Enrico Pö. ifade verdi. Diğer şeylerin arasında özellikle, 1996’da Mundlos ve diğerleri ile Buchenwald’daki Anıt Toplama Kampına gidişlerini anlattı. Mundlos ile Böhnhardt kahverengi bir gömlek ve bir tür üniforma giymişlerdi. Grubun bütününe mekana giriş yasağı konulmuştu.
Tanıklar:
- Sindy Hö. (Zwickau, Polenzstraße’den komşu)
- Isabell St. (Zwickau, Polenzstraße’den komşu)
- Enrico Pö. (Wohlleben, Mundlos, Zschäpe, Böhnhardt; Chemnitz nazi camiası hakkında bilgi vermesi olası tanık)
Duruşma günü saat 09.48’de başladı. İlk tanık Sindy Hö.‘ydü. Götzl, konunun Polenzstraße’de geçirilmiş olan zaman olduğunu söyledi. Götzl, Zschäpe’yle kontağın nasıl sordu. Hö.: “O ara sıra pencereden bakardı, sık sık bisikletle yollardaydı. Evine hiç girmedim. Birbirimize telefon numaralarımızı da vermedik. Sadece insanın biriyle karşılaştığı zaman ettiği sohbetler söz konusuydu.“ dedi. Götzl:“Ne sıklıkta?“ diye sordu. Hö.: “Haftada üç, dört defa. Ama bunlar aklımda iyi kaldı. Dostane davranıyordu, açık görüşlüydü, onunla güzel bir sohbet etmek mümkündü.“ diye cevap verdi. Onun kendini nasıl tanıtmış olduğunun sorulması üzerine Hö.:“Evet, Dienelt adıyla, zil de bu şekildeydi.“ dedi. Götzl: “Bayan Dienelt ile onun mesleği, ne yaptığı hakkında konuştunuz mu?“ diye sordu. Hö.: “Partnerinin çok para kazandığını ve böylece kendisinin evde kalabildiğini söyledi.“ dedi.
Götzl, Hö.‘nün erkek arkadaş hakkında ne söyleyebileceğini sordu, onu da görmüştü ama o „Lisa Dienelt“‘in ifadesine göre genellikle montaja gidiyordu. Hö.:“Gerçekten uzun boylu, saçları kısa, güçlü yapılı, insan onun inşaat ile meşgul olduğunu tahmin edebilirdi. Bir arabası vardı, bir steyşın vagon.“ Bir defasında bir karavanla gelmişti, karavan giriş için çok büyük olduğundan dışarıya parkedilmişti. Götzl:“Bu arkadaş da orada mı oturuyordu?“ diye sordu. Hö.: “Öyle olduğunu düşündüm. Ama bu benim tahminimdi.“ dedi. Götzl bahsi geçen kardeşi sordu. Hö:“Kimin kardeşi?“ diye sordu. Götzl:“Erkek arkadaşın.“ dedi.
Kendisinin „Bayan Dienelt“ ile kardeş hakkında konuşmuş olduğunu reddetti. Soru üzerine Hö., bir defasında kısaca ondan bahsedilmiş olduğunu söyledi. Hö.:“O, ikisiyle de gerçekleştirilen, nasıl söylesem, istenmeyen cinsel birleşmeden bahsetmişti. Memnun değildi, ama bu kendisinden bekleniyordu.“ dedi. Götzl: “Bu konuşma sırasında orada kim bulunuyordu?“ diye sordu. Hö.: “Hiç kimse.“ diye cevap verdi. Götzl onun bununla ilgili başka bir şey söyleyip söylemediğini sordu. Hö.:“Onun bundan utandığı farkediliyordu.“ dedi. Götzl: “Utanıyor muydu? Bununla ne demek istiyorsunuz? Bunu neye dayandırıyorsunuz?“ diye sordu. Hö.: “Yani, sesini alçalttı, rahatsız hissettiği ve o anda bunun hakkında konuşmaktan pişman olduğu farkediliyordu.“ diye cevap verdi.
Zschäpe’nin oradan taşınma nedeninin sorulması üzerine Hö.:“Evde sudan kaynaklanan bir hasar bulunduğunu, tavandan su damladığını söylemişti. Diğer neden ise binadakilerin tümüne fazla gelen, bina giderleri faturasıydı. Bu yüzden gitmeyi tercih ediyordu.“ şeklinde cevap verdi. Götzl: “Bayan Dienelt ile konuşmalarınızda mali meseleler konusu hiç geçti mi?“ diye sordu. Hö: “Bir defasında zar zor geçinebildiğimi ima ettiğimde, bana biraz yardım teklif etmişti. Ancak neyse ki bunu hesaba katmama gerek olmamıştı.“ dedi. Götzl „Bayan Dienelt“in önceden yaşamış olduğu yerlerden bahsedilip edilmediğini sordu. Hö:“Olasılıkla bir ara Jena da veya Chemnitz’de yaşamışlardı“ diye cevap verdi.
Hö., daha önce olduğu gibi şimdi de, „Lisa“nın bunlarla ilgisi olmadığını ve dizginleri elinde tutanın „adam“ olduğunu düşündüğünü söyledi. „Lisa“ sadece evde oturuyordu, döner almaya bile gitmesine bile, ki bunu yine de yapmıştı, izin yoktu, telefon numarasını veremezdi. Hö.‘nün BKA’daki sorgulanmasından aktarım: Özellikle de konu geçmiş zamansa, saf bir çocuk gibi davranıyordu, ne yapması gerektiğini ve yapabileceğini erkek arkadaşına sormayı tercih ediyordu. Hö.: “Evet, çünkü konu sudan kaynaklanan zarardı. Su zararının giderilmesi için biri gelmişti. O zaman hemen ahizeyi eline almayı uygun görmüştü: Onu içeri alabilir miyim. Her zaman bu şekilde ona bağımlıydı. Sadece adam söz konusu olduğunda böyle saf davranıyordu. Bunun dışında güçlü bir kadındı.“ dedi.
Tanık gönderildikten sonra çeşitli dava katılımcıları açıklama haklarını muhafaza ettiler. V.d. Behrens hemen kısa bir açıklama sundu. Zschäpe’nin iddianamede de suçlanıyor olduğu şeyi tanığın bir kez daha doğrulamış olduğunu söyledi. Yani Zschäpe mahalleye uyum sağlanmasından sorumluydu. Zschäpe, erkeklerle ilgili hikayeler anlatmıştı, onlar orada bulunmadıklarından, bunlar öne çıkmamışlardı. Neyin komşunun yorumu neyin gerçekten olduğu açık değilse de en azından, tanığın, örneğin komşunun içeri davet edilmesi veya telefon numarası verilmesi gibi sosyal olarak uygun olabilecek bir çok durumda adamlara yönlendirmede bulunulmuş olduğunu söylemesi, yeni bir şeydi. Kendisini birine bağımlı bir kişi göstermek Zschäpe için, içinde bulunduğu durumdan çıkmasını sağlayabilecek tek olanaktı. Şu ana kadar ne Polenzstraße’den ne de daha önceki komşulardan, gerçekten bir bağımlılık söz konusu olduğunu doğrulayan çıkamamıştı.
Bunu tanık St.‘nin (kadın tanık) sorgulanması izledi. Tanık Polenzstr. 5 numarada oturmuştu. Götzl, Zschäpe ile kontağın nasıl olduğunu sordu. St.: “Bayan Zschäpe her zaman kibardı, şehir merkezinde karşılaşıldığında her zaman selam verirdi, yani aslında onun hakkında kötü bir şey söyleyemem.“ dedi. Soru üzerine St., onun zemin katta sağ tarafta oturduğunu söyledi, solda Borç Danışmanlığı bürosu vardı. Bazen şehir merkezinde veya çocuklar oynar ve onlar çamaşır asarken karşılaşılıyordu. Tanık o tarihte onu Zschäpe ismiyle tanımış olduğunu reddetti:“Onu sadece Lisa ismiyle tanıyorum.“ dedi.
Zschäpe’nin orada yalnız yaşayıp yaşamadığı sorusu üzerine St.: “Yani, orada iki adam vardı ama orada mı yaşadıklarını ya da her zaman orada mı takıldıklarını gerçekten bilmiyorum.“ dedi. Götzl:“Adamlarla ilgili bundan başka hatırladığınız bir şeyler var mı?“ diye sordu. St.: “Sık sık yolda oldukları.“ diye cevap verdi. Hangi vesilelerle onları görmüş olduğu sorusuna St.: “Motokaravanlarını hazırlarken, temizlerken veya yüklerken.“ şeklinde cevap verdi. Götz onun eve girmiş olup olmadığını sordu. St.:“Bir defa.“ dedi. Soru üzerine:“O, Lisa, uzun zamandır yoldaydı, evi su basmıştı ve o zaman bana banyoyu gösterdi.“dedi. Bunun dışında evi görüp görmediği sorusuna tanık, banyodan sonra kısaca mutfağı gördüğü cevabını verdi, beş dakikadan fazla değildi. Götzl bodrumdaki odaları sordu. St. eşinin bir defa orada kazan dairesi nedeniyle bulunduğunu ve kuru tutma ve izolasyon için çok para harcanmış olduğunu söylediğini anlattı.
Ardından Avukat Stahl, St.‘nin sorgulama tutanağındaki, onların ne sıklıkta tatile gittiklerine dair soruyu hatırlayıp hatırlamadığını sordu. St.:“Evet.“ dedi. Stahl orada gerçekten birden fazla kişinin sorulmuş olup olmadığını öğrenmek istedi. St. kendisi tarafından genel olarak böyle düşünülmüş olduğunu söyledi. Stahl, konunun onu evde bir ya da iki, üç kişinin mi yaşadığını hatırlayıp hatırlamadığı olduğunu söyledi. St.:“İki adamın da orada yaşadığını tahmin ediyorum. Erkek çamaşırları da asılıyordu.“ dedi. Tanık azledildi.
Stahl, Zschäpe’nin savunmasına göre; GBA’nın (Federal Savcılık) üç kişinin yeraltına indiği ve her zaman beraber oturduğuna dair tezini, yapılan sorgulamanın „bir kez daha“ ortaya çıkarmış olduğunu söyledi, sorgulamalardaki ana konu da buydu. Sorgulama tutanakları okunduğunda ve St.‘nin bu şekilde konuştuğu duyulduğunda, insanın kendisine St.‘nin üç kişinin beraber yaşadığı sonucuna nasıl vardığını sorması gerekiyordu. St. tarafsız bir şekilde sorgulanmamıştı, örneğin her zaman „onlar“ denerek sorgulanmıştı.
Ardından tanık Pö.‘nün dinlenmesine geçildi. Götzl ona Mundlos, Böhnhardt, Zschäpe’yi sordu. Pö. kendisinin Böhnhardt ve Mundlos’u n1996’da tanıdığını söyledi. Tanışmanın hangi şartlar altında gerçekleştiğinin sorulması üzerine Pö.,o zamanlarki bir arkadaşıyla bir konsere gittiğini, arkadaşının orada birine veya diğerlerine rastladığını söyledi: “Yani, bunlar Jena’dan insanlardı. Orada başka kişiler de vardı, Mundlos ve Böhnhardt da oradaydı.“ diye ekledi. Soru üzerine, 1996‘da Buchenwald anıt toplama kampına gidilmiş olduğunu da anlatmış olduğunu söyledi. Ardından bir daha kontak kurulmamıştı. Götzl: “Bu Bayan Zschäpe’nin için de geçerli miyidi?“ diye sordu. Pö. “Onu tanımıyorum.“ dedi.
Götzl, Buchenwald’da olanları sordu. Pö., başka bir Chemnitzli ile beraber oraya, Jena’ya gittiğini söyledi. Orada buluşulmuştu, Mundlos ve Böhnhardt mutlaka oradaydılar. Ardından Weimar’a, Buchenwald anıt alanına gidilmişti. Tanık: “Hatırladığım kadarıyla o zaman bir girş yasağı konulmuştu. Ardından orada bulunan herkese yaşam boyu yasak getirilmişti.“diye devam etti. Götzl bunun nedenini sordu. Pö. “Bay Böhnhardt‘ın ve Bay Mudlos’ın uygunsuz kıyafetleri diyebilirim. Onların giydikleri gömlekleri kastediyorlardı, bunlar kahverengi spor gömleklerdi ama üniforma gibiydiler.“ dedi. Pö. devam etti:“Hatırladığım kadarıyla Bay Mundlos çok enerjik bir tavır sergiliyordu, bana göre bu uygunsuz bir şeydi.“. Başka kimlerin mevcut olduğu sorusu üzerine Pö., Chemnitz’den beraber gelen kişinin orada olduğunu, bunun Thomas Starke olduğunu söyledi.
Götzl, Pö.‘nün bahsedebileceği Mundlos ve Böhnhardt ile yaşanan başka rastlaşmalar, olaylar bulunup bulunmadığını sordu. Pö: “96, 97 yıllarında orada burada hazır bulunuyorlardı.“ dedi. Götzl Pö.‘den onların halini tavrını tarif etmesini talep etti. Pö.:“Yani hatırladığıma göre, herhalükarda söz sahibi olan Bay Mundlos’tu diyebilirim. Böhnhardt daha çok arka plandaki adamdı.“ dedi. Götzl, Böhnhardt ve Mundlos’un politik görüşlerini sordu. Pö.:“Herhalükarda aşırı sağ eğilimliydiler. Ben öyle.“ dedi. Götzl, Pö.‘nün Starke hakkında neler söyleyebileceğini sordu. Pö.: “Thomas Starke. Tek başına bir olay kendisi. Chemnitz’de çok şey yaptı. Müzik satarak başlayıp ilerlerdi, pazarlamaya geçti, kontaklar kurdu ve çoğunun işe yarar hale gelmesi sağladı.“ dedi. Götzl B&H’ı sordu. Pö.: “Onun yasak olduğunu biliyorum. Bununla hiçbir ilgim yoktu, hepsi bu.“ dedi. Starke’nin bununla ilgisinin olup olmadığının sorulması üzerine Pö., onun her şeye katılıyor olduğunu, her zaman hazır bulunduğunu, bu yüzden onun dahil olmuş olabilceğini sandığını ama bir bilgisi olmadığını söyledi. Mandy Struck’un sorulması üzerine Pö.:“Bu hanımla altı kadar beraberdim.“ dedi.
Götzl, Pö.‘nün Böhnhardt ve Mundlos’un arandıklarından haberdar olmuş olup olmadığını sordu. Pö. bundan habedar olmamış olduğunu söyledi. 1998’den 2000’e kadar kendisi hapisteydi. Götzl 1998’de ne zaman olduğunu sordu. Pö.:“Eylül.“ dedi. Götzl 1998 yılından önce birinin Chemnitz’de ev aradığından bahsedilmiş olup olmadığını sordu. Pö.: “Benim haberim yok.“ dedi. Götzl „88’ler“i sordu. Pö.:“Bu Chemnitz’te varolan bir tür dernekti, ama üstünden çok, çok uzun zaman geçti.“ dedi. Soru üzerine Pö., bunun daha çok eğlence için yapılmış bir şey olduğunu söyledi, hiçbir şekilde politik altyapısı olan bir şey değildi. Götzl Pö.‘nün Eminger’i tanıyıp tanımadığını sordu. Pö. tandığını söyledi ve Maik Eminger ismimi de telaffuz etti:“Ben eski memlekette Bayan Struck’un yanındaydım. Onun geldiği yeri görmek istemiştim, orada beni ikisiyle tanıştırdı, bir gençlik klübündeydi sanırım.“ diye devam etti. Götzl Baden-Württemberg’deki kontakları sordu. Pö.: “Benim kişisel olarak bir kontağım yoktu, ama misafir olarak orada bulunmuştuk.“ diye cevap verdi. Pö., Ludwigsburg yönünü kastettiğini söyleyerek devam etti. Scharmer, Stefan Apel’i sordu (en son 62. Duruşma günü). Pö. onun Jena’dan geldiğini söyledi. Soru üzerine tanık: “Jena’da ve Mundlos ile Böhnhardt’ın bulunduğu Chemnitz’de buluştuk, bunu bu şekilde ifade ettim.“ dedi. Jena’da nerede buluşulduğu sorusu üzerine Pö.: “İlk hareket noktası Bay Apel’di. Hatırladığım kadarıyla onun eviydi. Sonrasında meyhaneler, yemek bulunan mekanlar.“ diye cevap verdi.
Scharmer, Pö.‘nün Eminger ve/veya onun kardeşinin politik görüşüne dair hatırladığı bir şeyler olup olmadığını sordu. Pö.: O zaman çok, çok gençlerdi. Hatırladığım kadarıyla tanıştığımız yer onların çocuk odasıydı. Gençlik yıllarında bulundukları noktayı ciddiye alamam.“ dedi. Duruşma günü saat 16:39’da sona erdi.
NSU Müdahil Davacıları Bloğunun yorumu:
Kadın tanık eski komşusuna yönelik suçlamalar karşısında, onu arkadaşının (Uwe Mundlos) kurbanı gibi göstermeye çalıştı. Kendisinin Lisa Dienelt olarak tanıdığı Zschäpe‘nin sözde bakışlarını, jestlerini ve imalarını da bu şekilde yorumladı: Lisa ona telefon numarasını vermemişti, çünkü erkek arkadaşını rahatsız etmek istememişti, Lisa, kendisi istemediği halde, erkek arkadaşı ve onun kardeşiyle (Uwe Böhnhardt) cinsel ilişkiye girdiğini ima etmişti. Ancak çıkarılan bütün bu sonuçlar gerçek gözlemler tarafından desteklenmiyordu ve Mahkeme Başkanının soruları karşısında zayıf tahminlere dönüştüler.
http://www.nsu-nebenklage.de/blog/2015/03/19/19-maerz-2015/
